Anayasa Mahkemesi (AYM), iş arkadaşı ile yaptığı yazışmalar münasebet gösterilerek iş akdi feshedilen kişinin müracaatında özel hayata hürmet hakkı ile haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine hükmetti.
Resmi Gazetenin bugünkü sayısında yayımlanan karara nazaran, özel bir şirkette çalışan müracaatçının, bir iş arkadaşı ile yaptığı cep telefonu yazışmalarının patron tarafından incelenmesi sonucu, yazışma içerikleri münasebet gösterilerek iş akdi feshedildi.
Feshin haksız olduğunu ileri süren müracaatçı, işe iade davası açtı fakat mahkemece davanın reddine karar verildi. Bunun üzerine müracaatçı, özel hayata hürmet hakkı ile haberleşme hürriyetinin ihlal edildiği sav ederek AYM’ye bireysel başvuruda bulundu.
Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, özel hayata saygı hakkı ile haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine karar verdi.
Kararın gerekçesinden
AYM’nin kararında, “Demokratik bir toplumda iletişimin denetlenmesi ve kişisel verilerin işlenmesi süreci şeffaf bir şekilde gerçekleştirilmeli ve bunun bir gereği olarak da süreçle ilgili olarak çalışanlar işveren tarafından önceden bilgilendirilmelidir.” kararına yer verildi.
Çalışanın temel hak ve hürriyetlerine patron tarafından yapılan müdahalenin, ulaşılmak istenen maksatla ilgili ve bu gayesi gerçekleştirmeye elverişli olması gerektiğine işaret edilen kararda, “Amacı aşacak şekilde sınırlama ya da müdahaleye izin verilmemelidir.” tabirleri yer aldı.
Başvurucunun, cep telefonundaki yazışmalarının incelenmesinin özel hayat alanına ve haberleşme hürriyetine haksız bir müdahale oluşturmasına karşın açtığı işe iade istemli davasında bu tarafta bir tespit yapılmadığı kaydedilen kararda, yazışmalarının, patron tarafından hukuka muhalif prosedürlerle elde edildiğini tez ettiği vurgulandı.
“İşverenin işçinin kullanımına sunulan iletişim araçlarını denetlemesine ilişkin olarak 4857 sayılı Kanun’da özel bir düzenleme olmadığı görülmüştür.” tespitine yer verilen kararda, müracaat konusu olayda müracaatçı ile iş arkadaşı ortasındaki mesajlaşmaların patron ve çalışanları hakkında özel görüşler içerdiği, içeriğinde kimi küçük düşürücü sözlerin bulunduğu belirtildi.
Yüksek Mahkemenin daha evvel de misal müracaatlarda ihlal kararları verdiğine işaret edilen kararda, şunlar kaydedildi:
“Mesajlaşma programlarının ferdî olarak da kullanılabileceği gözetildiğinde bir diğerine ilişkin olan cep telefonunun denetlenmesinin ve müracaatçıya ilişkin iletilerin ele geçirilmesinin müracaatçının özel hayatının ve haberleşmesinin gizliğinin korunması konusundaki makul beklentisine muhalif olduğu açıktır. Mahkemece bir diğerine ilişkin cep telefonunda yer alan yazışmaların ne suretle denetlendiğine, ileti içeriklerinin feshe destek alınmasının gerekli olup olmadığına ve müracaatçının özel hayatı ile haberleşmesine olan tesirine yönelik rastgele bir kıymetlendirme yapılmamıştır.
Açıklanan münasebetlerle özel hukuk iş bağlarından doğan uyuşmazlığı karara bağlayan derece mahkemeleri tarafından üstte belirtilen anayasal teminatları gözeten ihtimamlı bir yargılama yapılarak olumlu yükümlülüklerin yerine getirilmediği anlaşıldığından müracaatçının Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkı ile Anayasa’nın 22. hususunda garanti altına alınan haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.”
